Gmina Nielisz

Gminę tworzą miejscowości: Deszkowice-Kolonia, Gruszka Duża, Gruszka Duża-Kolonia, Gruszka Mała Druga, Gruszka Mała Pierwsza, Kolonia Emska, Krzak, Nawóz, Nielisz, Ruskie Piaski, Staw Noakowski, Staw Noakowski-Kolonia, Staw Ujazdowski, Staw Ujazdowski-Kolonia, Średnie Duże, Średnie Małe, Ujazdów, Wólka Nieliska, Wólka Złojecka, Zamszany, Zarudzie, Złojec.

Termin gmina został wprowadzony w 1809 roku, w okresie Księstwa Warszawskiego, na określenie każdego miasta i wsi jako osobnej jednostki terytorialnej. Jednak już od 1818 roku gminy wiejskie tworzyły odrębne własności powstałe z połączenia kilku mniejszych włości. Na omawianym terenie w 1819 roku wydzielono kilka gmin: Gruszka Wielka (Gruszka Wielka, Gruszka Mała, Staw [część]), Ruskie Piaski (Nowa Wieś, Ruskie Piaski, Wólka Nieliska), Średnie (Średnie), Ujazdów (Ujazdów, Staw [część]), Złojec (Bortatycze, Deszkowice, Michalów, Nielisz, Rozłopy, Krzak, Wólka Złojecka, Zarudzie, Złojec) oraz Tworyczów (m.in. Nawóz).
Terytorialna gmina Nielisz powstała około 1874 roku w wyniku reorganizacji administracyjnej w Królestwie Polskim na mocy przepisów z 1867 roku. Początkowo przez kilka lat siedzibą gminy były Ruskie Piaski, dopiero potem przeniesiono ją do Nielisza. Jej obszar nieco różnił się od obecnego. W jej skład wchodziły wtedy: Nielisz, Nawóz, Wólka Nieliska, Gruszka Wielka, Gruszka Mała, Krzak, Kulik, Nowa Wieś, Ruskie Piaski, Średnie Duże, Średnie Małe, Staw Noakowski i Staw Ujazdowski. Ujazdów należał do gminy Gorzków, natomiast Złojec, Wólka Złojecka i Zarudzie do gminy Wysokie.

Więcej o historii miejscowości wchodzących w skład Gminy Nielisz w:

Ewa Niedźwiedź, Józef Niedźwiedź, Dzieje miejscowości gminy Nielisz, powiat zamojski, Nielisz - Zamość 2024. format: A 4, oprawa: twarda, ilość stron: 248

>>> Polecamy Dzieje Gmin Zamojszczyzny na FB

Dzieje miejscowości gminy Nielisz - Spis treści

1. Wstęp
2. Położenie geograficzne i klimat
3. Rys historyczny
4. Dzieje miejscowości
• DESZKOWICE-KOLONIA
• GRUSZKA DUŻA
• GRUSZKA DUŻA-KOLONIA
• GRUSZKA MAŁA (Pierwsza i Druga)
• KOLONIA EMSKA
• KRZAK
• NAWÓZ
• NIELISZ
• RUSKIE PIASKI
• STAW NOAKOWSKI
• STAW NOAKOWSKI-KOLONIA
• STAW UJAZDOWSKI
• STAW UJAZDOWSKI-KOLONIA
• ŚREDNIE DUŻE
• ŚREDNIE MAŁE
• UJAZDÓW
• WÓLKA NIELISKA
• WÓLKA ZŁOJECKA
• ZAMSZANY
• ZARUDZIE
• ZŁOJEC
5. Wykaz skrótów
6. Źródła
• Archiwalne
• Kartograficzne
• Kroniki
• Opracowania
• Literatura
7. Fotografie